Posted by Ένα από τα πιο τραγελαφικά στοιχεία της ζωής στα κοινωνικά δίκτυα είναι η κατανόηση κειμένου και όσα ακολουθούν της απουσίας της, όπως εκείνο το «τιμούλα;» που γράφουν τα θαυμαστά πνεύματα κάτω από εικόνες προϊόντων όπου αναγράφεται φαρδιά πλατιά η τιμή.
Όσοι δημοσιεύουμε συχνότερα απόψεις (ολοκληρωμένες σκέψεις δηλαδή και όχι εικόνες ή πολυδημοσιευμένους αστεϊσμούς), ερχόμαστε πολλές φορές αντιμέτωποι με παράταιρα ή και ακατανόητα σχόλια.
Ακόμα και αν επιχειρήσουμε να δικαιολογήσουμε αυτή την αδυναμία με το άλλοθι της μειωμένης συγκέντρωσης, η αυτοπεποίθηση με την οποία κάποιος αποφασίζει να αρχίσει να πληκτρολογεί αποκαλύπτοντας αυτό που προϋπήρχε στο μυαλό του (και το πιθανότερο, έβγαζε νόημα μόνο στο δικό του κεφάλι), είναι αποκαρδιωτική.
Ως εκπαιδευτικός η ίδια, εντοπίζω το πρόβλημα και στο σχολείο. Οι μαθητές αδυνατούν να αντιληφθούν εκφωνήσεις ασκήσεων και συχνά στέκονται αμήχανοι μπροστά στην περιγραφή μίας απάντησης παρότι τη γνωρίζουν.
Στους μαθητές όμως, δίνουμε μία άφεση διότι η καθημερινότητά τους δεν απαιτεί ιδιαίτερη εκφραστική δεινότητα. Συνήθως επικοινωνούν κυρίως με τους γονείς τους ή τους συμμαθητές τους, κι έτσι η μοναδική ίσως πρόκληση που συναντούν στην καλλιέργεια έκφρασης βρίσκεται στα μαθητικά τους προγράμματα.
Από τους ενήλικες όμως, περιμένει κανείς κάτι περισσότερο. Πρόκειται για ανθρώπους που ακριβώς εξαιτίας των κοινωνικών δικτύων, επικοινωνούν με όλο και περισσότερο κόσμο σε όλο και περισσότερα θεματικά πλαίσια.
Η αδυναμία έκφρασης και κατανόησης κειμένου καταλήγει λοιπόν, μία απογοητευτική διαπίστωση που συντελείται κυρίως εξαιτίας δύο συγκεκριμένων συγκυριών.
Πρώτον συνηθίζουμε να συνομιλούμε περισσότερο με ομοίους μας (άρα μία φτωχή έκφραση συντηρείται χωρίς την πρόκληση βελτίωσης) και δεύτερον έχουμε σταματήσει να εξασκούμε το αναγνωστικό μας δικαίωμα.
Διότι η ανάγνωση άρθρων (όχι αποκλειστικά διαδικτυακών όπου συντηρείται η φτωχή διαγώνια κατανάλωση) ή πλούσιων κειμένων, και η ανάγνωση βιβλίων (πολύ περισσότερο) θα έπρεπε να είναι δικαιωματική απαίτηση κάθε ανθρώπου με υψηλό αίσθημα αυτοεκτίμησης.
Η πνευματική πενία δεν είναι μόνο απόρροια ελλιπούς εκπαίδευσης αλλά κυρίως είναι απόδειξη απομάκρυνσης από το καρποφόρο σύμπαν των βιβλίων όπου το μυαλό μπορεί να συμβιώσει για χρονικό διάστημα πολύ μεγαλύτερο μερικών κλικ με τη σπουδαία δύναμη της έκφρασης.
Δοθείσης της ευκαιρίας λοιπόν, μπορούμε να πούμε πως το Φεστιβάλ Βιβλίου στην παραλία της Θεσσαλονίκης είναι μία εξαιρετική υπενθύμιση του παραμελημένου αναγνωστικού μας δικαιώματος, στην οποία οφείλουμε να ανταποκριθούμε.
Βουτσκόγλου Ειρήνη
Εφημερίδα Μακεδονία 16/6/2019
Ρόλοι Δραπέτες – Κοινωνικό Μυθιστόρημα
