Σε όποιο περιβάλλον σχετίζεται με γρήγορη πρόκληση εντυπώσεων (όπως είναι η τηλεόραση, το ραδιόφωνο και το διαδίκτυο) όπου ο χρόνος που έχει κάποιος στην διάθεσή του να τραβήξει την προσοχή είναι σχετικά μικρός, η έκρηξη συναισθήματος είναι το μεγαλύτερο στοίχημα.
Έτσι, συναντούμε συχνά πυκνά τίτλους με κεφαλαίο «ΣΟΚ» και παρακολουθούμε ρεπορτάζ με σκληρές εικόνες, δακρυσμένα μάτια κι έναν συμπληρωματικό σχολιασμό (πάντα!) από τον παρουσιαστή ειδήσεων ώστε να ενισχυθεί ο λυρισμός ο οποίος και θα εγγυηθεί την συναισθηματική ταραχή.
Η ψυχραιμία δεν πουλάει. Σε έναν κόσμο βεγγαλικών, η σύνεση και η ηρεμία καταλήγουν νωθρότητες που δεν έχουν εικόνα και δεν εκπέμπουν ήχο. Δεν προκαλούν αντίδραση.
Κι όλα αυτά θα ήταν ίσως αποδεκτά ως ένας εξυπνακισμός του marketing, αν δεν συνηγορούσαν σε μία χυδαία εκμετάλλευση ανθρώπινου πόνου συντηρώντας παράλληλα μία κουλτούρα ενστίκτου και όχι μία σπουδή ωριμότητας.
Φτάνουμε να βιώνουμε πόνο ή φόβο μέσα από μία στρεβλωμένη εστίαση.
Ακούμε λοιπόν για «απαγωγή μέσω facebook» και για ένα κλάσμα του χρόνου φανταζόμαστε πως κάποιος κατόρθωσε να απλώσει το χέρι του μέσα από την οθόνη του υπολογιστή, τραβώντας το θύμα προς το μέρος του. Κι αυτό το θύμα θα μπορούσαμε να είμαστε εμείς. Που στεκόμαστε ανυποψίαστοι (…) μπροστά στην οθόνη. Τρόμος!
Μόνο που μέσα σε αυτή την φρίκη που παίζει με το μυαλό και ταράζει όλο μας το είναι, αποκρύπτεται η ύψιστη σημαντικότητα της δικής μας συμμετοχής.
Διότι η διαφορά ανάμεσα στην εμπλοκή ενός ανθρώπινου υποκειμένου από ένα αντικείμενο που συμμετέχει σε μία κατάσταση, είναι σημαντική. Ο άνθρωπος μπορεί να δρα και να αντιδρά κατόπιν στιγμιαίας σκέψης ή και ολόκληρου συνειρμού. Δεν παραμένει ναρκωμένος απέναντι σε όσα του συμβαίνουν. Αντιθέτως, μπορεί να διαφοροποιεί τις αντιδράσεις του, διατηρώντας μάλιστα αυτή τη δυνατότητα σε κάθε στάδιο συμμετοχής του.
Τα ερωτήματα που γεννώνται λοιπόν είναι δύο. Το πρώτο αφορά στην ικανότητα να διαχειριστούμε τις επιθυμίες, τα απωθημένα αλλά και την άγνοια μας σε ένα διαφορετικό περιβάλλον (το διαδίκτυο) και το δεύτερο, στην πιθανότητα να αφηνόμαστε όντως σε ένα είδος νάρκωσης όταν αποφασίζουμε να ζήσουμε με τις συνηθισμένες αντιλήψεις της συμβατικότητας μέσα σε περιβάλλοντα που δεν απαιτούν απλά διαφορετική αντίληψη αλλά προϋποθέτουν τελικά υψηλό επίπεδο ωριμότητας.
Εφημερίδα Μακεδονία 10/2/2019